Opleiding Professioneel Trainer

De Opleiding Professioneel Trainer bestaat uit volgende modules:

1. Train the trainer: Basisvaardigheden voor trainers
2. Inspirerend trainen: vanuit je authentieke trainersstijl mensen bezielen tot ontwikkeling
3. Ontwerpen van een training
4. Praktijkdag 1: didactische werkvormen leren inzetten
5. Als trainer krachtig communiceren met tekeningen
6. Digitale tools ter ondersteuning van offline en online leren
7. Als trainer omgaan met lastige situaties, uitdagend gedrag en weerstand
8. Praktijkdag 2: tools leren inzetten
9. Afstudeerdag

De modules met een 'hyperlink' kunnen ook afzonderlijk gevolgd worden.

Dit programma richt zich tot startende trainers en trainers met een aantal jaren ervaring die de ambitie hebben om te leren trainen als een professioneel trainer om op die manier meer uit hun deelnemers te halen. 

• Je gaat beter om met onzekerheid en stress.
• Je bent flexibel, maar houdt de touwtjes stevig in handen.
• Je trainingen zijn boeiend, voor de deelnemers én voor uzelf.
• Je hebt inzicht in het didactisch model en haar componenten: doelstellingen, beginsituatie, inhoud, werkvormen, evaluatie.
• Je training wordt niet gekenmerkt door ‘eenrichtingsverkeer'.
• Je hebt volgende basisvaardigheden onder de knie: een sessie met vaart starten, activerende werkvormen en middelen gebruiken, feedback geven, deelnemers activeren, opdrachten geven, denkvragen stellen, een veilig leerklimaat creëren
• Je hebt sterk voeling met wat jou drijft om trainer te zijn of te worden.
• Je begint jouw authenticiteit als trainer te ontdekken: wie ben je als trainer en hoe toon je wie je bent?
• Je beheerst eenvoudige tools om geregeld aan zelfreflectie te doen.
• Je kan je trainingsontwerp afstemmen op de vraag van de opdrachtgever en de vragen en de praktijk van de deelnemers (beginsituatie).
• Je past een methodiek toe die je helpt om trainingen te ontwerpen met een hoge ROI.
• Je neemt gerichte maatregelen voor, tijdens en na de training om de transfer van het geleerde te optimaliseren.
• Je kiest op basis van de lesdoelstellingen en de beginsituatie voor gepaste werkvormen, media, inhoud en lesevaluatie.
• Je hanteert een didactisch model als leidraad bij het ontwerpen van leerervaringen of -trajecten.
• Je ontdekt verschillende digitale tools die diverse vormen van leren ondersteunen.
• Je verwerft inzicht en overzicht in deze uitgebreide en snel evoluerende markt voor digitale tools.
• Je denkt na over de meerwaarde die digitale tools en platformen kunnen hebben voor het leerproces.
• Je begrijpt wanneer en hoe je digitale tools kan inzetten.
• Je ervaart het belang van vertrouwen met digitale technologie.
• Je leert hoe je in jouw werkomgeving met enkele activerende digitale oplossingen het leereffect kan versterken.  
• Je kan gepaste tools kiezen die de meeste waarde toevoegen aan het leerproces.
• Je zet je eerste stappen als online trainer: je leert de basisprincipes van online faciliteren en je leert de basis van het ontwerpen van digitale leerinhouden.
• Je denkt na over benaderingen waarbij dezelfde digitale tools zowel online als offline worden ingezet.
• Je leert snel ideeën overbrengen met simpele, krachtige tekeningen.
• Je creëert en maakt gebruik van beeldende sjablonen om je informatie te organiseren in een training.
• Je kan met plezier en zelfvertrouwen enthousiasmerende flipcharts maken. 
• Je draagt uit wat jou bezielt in het trainersvak.
• Je kunt interactie stimuleren, een groep activeren en enthousiasmeren.
• Je creëert een uitdagend en toch voldoende veilig leerklimaat. Je gebruikt hierbij waarderende feedback.
• Je kan door stemgebruik, beeldend taalgebruik, mimiek, non-verbaal gedrag en je persoonlijke presentatie de trainees nieuwsgierig en leergierig maken en houden.
• Je hebt zicht op je eigen emoties bij kritiek en weerstand.
• Je herkent ineffectieve deelnemersrollen en ineffectieve trainersrollen.
• Je kunt omgaan met 'lastige' deelnemers, je kan 'contracteren' en 'escaleren' als interventietechniek.
• Je bent vaardiger in het omgaan met groepen: met onverwachte vragen, omgaan met onderlinge conflicten, met kritiek en weerstand.
• Je kan beter balans houden tussen individuele aandacht en aandacht voor de groep.
• Je zet je eerste stappen als online trainer: je leert de basisprincipes van online faciliteren en je leert de basis van het ontwerpen van digitale leerinhouden.  
• Je krijgt inzicht in hybride werkvormen en je leert synchroon en asynchroon begeleiden.
• Je kan verschillende creatieve en activerende werkvormen doelgericht in je training gebruiken.

Er is voor dit opleidingstraject geen voorkennis nodig.  Tijdens het leertraject gaan we echt aan de slag om je trainerscompetenties aan te scherpen. 

Module 1: Train the Trainer: Basisvaardigheden voor trainers

• hoe leren volwassenen?
• opleiden van volwassenen
• hanteren van spanning bij het spreken voor een groep
• werken met het didactisch model en haar componenten: doelstellingen, beginsituatie, inhoud, werkvormen, evaluatie
• basisaspecten van het hanteren van een efficiënte programmaopbouw en de keuze van de juiste werkvormen en middelen (wordt verder uitgediept in de module 3: Ontwerpen van een training)
• een veilig leerklimaat creëren
• aandacht krijgen, richten en vasthouden
• op een structurele manier kennis delen met een groep
• als trainer de touwtjes in handen houden
• basisvaardigheden groepsdynamica: contact kunnen maken met een groep
• tips en trics om boeiend training te geven
• tips en trics bij het starten van een training
• tips en trics over interactief trainen en het gebruiken van activerende werkvormen
• heldere uitleg of instructies geven
• een groepsgesprek faciliteren
• feedback geven
• effectieve (denk)vragen stellen

Module 2: Inspirerend Trainen: vanuit je authentieke trainersstijl mensen bezielen tot ontwikkeling

• creatief en spannend starten
• aandacht trekken en vasthouden met een authentieke trainersstijl: verbinding met eigen overtuigingen en drijfveren (vooraf beschrijf je deze in een huiswerk opdracht)
• stemgebruik, beeldend taalgebruik, mimiek, non-verbaal gedrag van de trainer 
• persoonlijke presentatie van de trainer
• motiveren en inspireren: aansluiten bij de drijfveren van trainees
• creëren van een uitdagend maar toch veilig leerklimaat
• paradoxaal reageren, overwinnen van drempels, waarderend feedback geven
• creatieve werkvormen hanteren

Module 3: Ontwerpen van een training

• bepalen van het doel van de training
• op basis van dit opleidingsdoel de gepaste lesdoelstellingen formuleren
• de valkuil van een overdosis lesdoelstellingen
• de taxonomie van doelstellingen van Bloom: verschillende niveaus van doelstellingen
• het vertalen van de lesdoelstellingen in subdoelen
• het bepalen van de lesinhoud in functie van de lesdoelen en de beginsituatie
• bepalen van gepaste werkvormen en media in functie van de doelstellingen
• het kiezen van een goede evaluatievorm in functie van de doelstellingen
• aandachtstrekkers inbouwen in het trainingsontwerp: op een verstandige manier een opleiding opbouwen zodat de deelnemers geboeid blijven
• in het trainingsontwerp inspelen op de verschillende leerstijlen
• methodieken/technieken om je deelnemers in 'leermodus' te brengen en te houden
• een duidelijke structuur en fasering brengen in je ontwerp
• het opmaken van een draaiboek van de training als ondersteuning bij de voorbereiding en de uitvoering van de training
• moeilijke en vervelende situaties in een training vermijden door een professioneel trainingsontwerp

Module 4: Praktijkblok 1: extra aandacht voor werkvormen

Aansluitend bij de tweedaagse 'Ontwerpen van een training' krijg je in dit praktijkblok de kans om te experimenteren met een werkvorm uit de door jou ontworpen opleiding.  Je collega deelnemers vormen de oefengroep, van hen en van de trainster krijg je uitgebreid persoonlijke feedback.  We staan stil bij de bedoeling en het effect van de werkvorm die je hebt ingezet.  We lijsten de krachten en de valkuilen op van de gebruikte methodiek en we brainstormen over mogelijke varianten.  Op het einde van de dag ga je buiten met een scherper zicht op je functioneren als trainer en met een rugzakje vol concrete, bruikbare bouwstenen voor jouw programma.

Module 5: Als trainer krachtig communiceren met tekeningen

• nieuwe taal: visueel alfabet en grammatica
• zet je woorden kracht bij met zelfgemaakte tekeningen
• met plezier en zelfvertrouwen enthousiasmerende flipcharts maken
• ideeën en concepten visualiseren en presenteren
• gebruik van tekeningen in groepsprocessen: werken met sjablonen

Module 6: Digitale tools ter ondersteuning van offline en online leren

• didactisch model 2021
• hybride leren: waarover gaat het?
• reflectie: onsite en online: waar zit het verschil?
• de wijzigende rol van de trainer/begeleider/L&D verantwoordelijke
• de rol van leerplatformen
• concrete kennismaking met enkele veelgebruikte, betaalbare en krachtige digitale tools
• mapping van jouw thechnologische omgeving
• ontwerpen van digitaal ondersteunde leerervaringen en -trajecten: online, onsite, asynchroon, autonoom, blended/hybride
• uitwerken van jouw trainingsontwerp (zie module 3) met integratie van digitale tools
• online faciliteren

Module 7: Als trainer omgaan met lastige situaties, uitdagend gedrag en weerstand

• eigen emoties bij onverwachte gebeurtenissen, kritiek en weerstand.
• ineffectieve deelnemersrollen (de dominante, de stille, de lolbroek, de criticus, enz)
• omgaan met conflicten of wrijving in de groep
• contracteren, escalerend corrigeren
• omgaan met weerstand (bijvoorbeeld tegen nieuwe werkwijze, theorie of rollenspel)

Module 8: Praktijkblok 2: extra aandacht voor tools

Deze tweede praktijkdag is een uit de kluiten gewassen open space. In twee dagdelen integreren we alle geëxploreerde aspecten van het trainerschap: het buigzaam faciliteren, het coöperatief leren, het gebruik van interactieve werkvormen en het gebruik van tools (objecten, flipcharts, geprojecteerde beelden en/of andere digitale leermiddelen). Iedere deelnemer bereidt een klein stukje training voor, dat we dan met de groep samen uitproberen. Na ieder stukje training gaan we samen over in een meta-leermodus: we maken een analyse van wat we geleerd hebben, hoe we het geleerd hebben en hoe we het ook anders hadden kunnen leren. We vullen elkaars kennis aan en delen tips en tricks met elkaar.  Op het einde van de dag ga je buiten met een scherper zicht op je functioneren als trainer en met een rugzakje vol concrete, bruikbare bouwstenen voor jouw programma.

Module 9: Afstudeerdag

De afstudeerdag bestaat uit volgende onderdelen:

1. bespreking van het portfolio waarin bewijsmateriaal verzameld is dat aantoont dat er een duidelijke leerevolutie is op het vlak van enkele trainerscompetenties uit de lijst ‘Competenties van een professioneel trainer’ (de HRDA competenties van een professioneel trainer staan opgelijst in het vademecum van de opleiding)
2. het geven van een minitraining

• Het uitgangspunt is leren van en met elkaar.  Volwassenen leren vanuit hun ervaring.  Dat houdt in dat je praktijk altijd begin en eind is van elk leerproces.  Stapsgewijs worden kennis en vaardigheden aan het bestaande repertoire toegevoegd.
• Het zelf uitvoeren van diverse opdrachten, gevolgd door feedback die weer leidt tot bijsturing, is de rode draad in deze training. 
• Er worden methodieken gebruikt die door hun opeenvolging en samenhang ervoor zorgen dat er écht geleerd wordt en dat je stilaan groeit naar het niveau van een professioneel trainer: reflectie, observatie, intervisie, praktijkopdrachten, individuele coaching, peer training en peer coaching, werken met een portfolio.
• Observatie en stage bij een ervaren HRDA trainer: je loopt 1 dag mee met een HRDA trainer.  Tijdens die dag krijg je gerichte observatie-opdrachten en geef je ook een beperkt deel van die training.
• Praktijkdagen (2): je geeft zelf een (deel van een) training en krijgt feedback van de collega's en de trainer. 
• Een digitaal leerplatform versterkt het leren en de interactie met andere deelnemers en trainers.  Je kan inloggen op de elektronische leeromgeving van HRD Academy.  Je hebt op die manier toegang tot het leermateriaal van deze training en je kan via deze leeromgeving in contact komen en blijven met alle (ex-) deelnemers.
• Alumniwerking HRD Academy: na het beëindigen van de opleiding worden ex-deelnemers uitgenodigd voor alumni-activiteiten van HRDA.
• Reflectie: een heel belangrijke werkvorm om tot diepgaand leren te komen is het reflecteren op het eigen leerproces.  Bij het portfolio wordt trouwens ook een reflectieverslag verwacht van de vorderingen die je in je leerproces gemaakt hebt.
• Je krijgt als deelnemer een gratis individuele coachingsessie over je vorderingen als trainer bij een HRDA coach naar keuze.  
• Maximum aantal deelnemers: 12

. 

• HRDA syllabus Opleiding Professioneel Trainer
• HRDA handouts Opleiding Professioneel Trainer
• HRDA Vademecum van de opleiding met meer gedetailleerde informatie over de HRDA competenties van de professioneel trainer, de inhoud en doelstellingen van het programma, de gebruikte methodieken en de afstudeerdag.
• Digitale leeromgeving van HRD Academy boordevol achtergrondinformatie over methodieken, werkvormen, instructies, filmpjes, uitleg en ondersteuning tijdens de opleiding en al het leermateriaal van de Opleiding Professioneel Trainer.

De afstudeerdag bestaat uit volgende onderdelen:

1. Het portfolio
2. Het geven van een (deel van) een training.

Als deelnemer verzamel je in je portfolio bewijsmateriaal waarmee je kan aantonen dat je op het einde van het leertraject enkele belangrijke basiscompetenties van de trainer onder de knie hebt.  Op de laatste dag wordt het portfolio in dialoog besproken en geef je een minitraining.  Wie slaagt voor deze afstudeerdag (portfolio + training), ontvangt het diploma van Professioneel trainer.

• Op deze pagina vind je meer informatie over het ruime aanbod train de trainer opleidingen van HRD Academy: Train the trainer opleidingen bij HRD Academy.
• Op deze webfiche vind je een overzicht van de coachopleidingen bij HRDA: Coach worden - Overzicht van coaching opleidingen bij HRD Academy
• Een overzicht van onze opleidingen leidinggeven vind je hier: Opleidingen voor leidinggevenden bij HRD Academy

Annita Rogier is als associated internationaal expert aan HRD Academy verbonden.  Ze is geaccrediteerd als Registerpsycholoog NIP/Arbeid & Organisatie.  Als trainer, coach, assessor en psycholoog zet ze zich al 24 jaar gepassioneerd in voor de ontwikkeling van trainers, HR managers, coaches, consultants en managers.  Ze heeft ruime ervaring zowel in not-for profit als in profit organisaties.  Ze is lid van het Nederlands Instituut van Psychologen, van de Nederlandse Vereniging van personeelsmanagement & organisatieontwikkeling en van het netwerk van loopbaanadviseurs en assessment professionals.  Annita Rogier heeft 24 jaar ervaring met loopbaan/ en outplacementadvisering o.a. bij:  Raadgevend Bureau Claessens, CWI, The Human Capital Group van Deloitte & Touch en Character Concern.  Ze leidde zeer veel loopbaanprofessionals, outplacementadviseurs, re-integratieadviseurs en HR-D professionals op o.a. van Randstad, KPN, CWI, UWV, Bouwfonds, loopbaanadviseurs van diverse Gemeenten, PAC, Ideeënrijk, Transferpunt Zorg, REAX, enz.

Annita is voorzitter van de Vereniging voor Erkende Stresscoaches en Burn-out coaches (VESB).

Tamara Lenaerts is handelsingenieur, theaterregisseur en instructor Deep Democracy. Zij behaalde een aggregaatsdiploma, volgde een intensieve training in het leiden van groepen en teams en een opleiding tot organisatieopsteller. Ze verdiept zich daarnaast in mindfulness en lichaamswerk.  Tamara werkte de voorbije 25 jaar in de wereld van Learning & Development; een 7-tal daarvan als verantwoordelijke L&D (bij de Federale Overheid en bij de Colruyt Group) en een 9-tal jaar als medebestuurder en coach-trainster bij een bureau voor training, coaching en consulting. Wat leidde tot een uitgebreide expertise in het ontwikkelen en geven van trainingen rond leidinggeven en communicatie, in het begeleiden van teams en in het uittekenen van een trainingsbeleid binnen (overheids)organisaties.  In 2009 richtte ze laDuende op. Vanuit deze organisatie focust zij zich voornamelijk op de procesmatige kant van het werken met leergroepen en teams, op dat wat speelt onder de oppervlakte. Sinds 2016 draagt ze via She & Company ook haar steentje bij aan een vrouwelijkere wereld. De ervaring die ze verwierf met het opzetten van tien vrouwenfestivals en ettelijke -cirkels, vertaalt ze nu ook in een aanbod rond genderdiversiteit naar organisaties.  Haar manier van werken is intens, intuïtief, speels, praktijkgericht, al doende en constructief spiegelend.  Tamara is naast lead trainer ook programmacoördinator van de Opleiding tot professioneel trainer bij HRD Academy.

Martine Vanremoortele heeft meer dan 15 jaar ervaring in bedrijfscommunicatie en marketing.  Daarna verschoof ze haar loopbaan in de richting van kwaliteitsmanagement, later aangevuld met coaching, creatief denken en innovatie. Nu heeft ze een manier gevonden om haar ervaring in management, creatief denken en liefde voor kleuren en tekenen te verenigen in het werken met beelden en visual harvesting.  Ze legt zich toe op het geven van opleidingen, visuele verslaggeving en het helder maken van ideeën en concepten aan de hand van beelden.

Patrick Belpaire studeerde in 1984 af als geaggregeerd licentiaat in de Psychologische en Pedagogische wetenschappen. Na twee jaar als docent Didactiek en coach 'Leren Leren' te hebben gewerkt, sloot hij zich aan bij Dolmen Computer Applications, waar hij evolueerde van trainer naar product- en salesmanager. In 1994 combineerde hij zijn ICT-, marketing- en pedagogische ervaring bij de oprichting van U&I Learning nv, een bedrijf dat zich specialiseerde in (e-)learning. Dit bedrijf groeide uit tot een beursgenoteerde onderneming met meer dan 200 klanten en 120 medewerkers in drie landen. In juni 2010 verliet hij U&I Learning (nu Flowsparks) als aandeelhouder en bestuurder. Sindsdien zet hij zijn ervaring in als adviseur en begeleider van groeiende KMO's, evenals van grotere ondernemingen in hun ontwikkeling naar lerende organisaties. Daarnaast is hij een vaste trainer bij HRD Academy en Managing Director van de European Association for Research on Learning and Instruction (EARLI).

Toen Axelle Vanquaillie in 2012 de kracht van visual storytelling ontdekte, had ze een loopbaan van 15 jaar in Strategie, HR en Communicatie op de teller staan.  

Ze ervaarde als consultant en coach de kracht en de impact van tekenen tijdens advies- en coachingsopdrachten.  Het  werd haar missie om zoveel mogelijk mensen te inspireren om tekeningen in te zetten en meer resultaat te halen uit hun werk. Inmiddels raakten duizenden mensen besmet met de 'visuele microbe'.

Haar meest uitzonderlijke talent is het live en simultaan vertalen van de inhoud van sprekers naar een visueel verslag tijdens meetings of evenementen, met niets anders dan enkele stiften en een levensgroot vel papier. Van lokale zorginstellingen tot multinationals in hightech, geen sector of werelddeel blijft haar onbekend. Haar motto? Hoe complexer, hoe liever!

Ze is auteur van het boek "Start to Draw", waarin ze uitlegt hoe visuele communicatie kan bijdragen aan effectievere informatieoverdracht binnen organisaties.

Vanaf 2025 leidt ze het bedrijf Visual Harvesting, dat sinds 2010 in België en daarbuiten pionier is in visual storytelling.

Heidi is een learning en development (L&D) professional die met veel passie mensen motiveert om levenslang te leren. 'Learning is the most powerful weapon wich you can use to change the world.' Dit beschrijft exact wat haar drijft – mensen, organisaties en teams ondersteunen in hun groei en leertrajecten.

Als L&D expert binnen HRD Academy duikt Heidi graag mee in ons opleidingsaanbod om de leerhonger van deelnemers te stillen, zowel in-company als in open aanbod. Daarnaast fungeert ze als coördinator binnen de opleiding Professioneel trainer.