Opleiding Ademcoach

Het eerste wat we doen als we geboren worden is ademen. Het laatste wat we doen als we sterven is letterlijk de laatste adem uitblazen. Tussendoor ademen we elke dag, elk uur, elke minuut, … en toch is er heel weinig bewustzijn rond hoe we ademen. Weet jij hoeveel keer je per minuut, per uur, per dag, ademt? Wat de norm is voor een gezonde ademhaling?  Hoe je anderen kunt begeleiden in hun uitdagingen rond ademen? Ademhalingsoefeningen worden vandaag aangeraden door allerlei instanties - zoals de Wereldgezondheidsorganisatie, het Vlaams Instituut Gezond Leven, Hersenstichting Nederland en het Centrum voor Contextuele psychiatrie - omdat de ademhaling een wetenschappelijk onderbouwd instrument is om tot rust te komen, je gezondheid een boost te geven, je sportprestaties te optimaliseren en te komen tot emotionele zelfregulatie. 

Tijdens de Opleiding Ademcoach kom je in contact met allerlei vormen van ademwerk, zowel downregulatie als upregulatie en ontdek je welke ademhalingsoefeningen welk effect hebben op je lichaam en geest.  Je leert via je ademhaling je sympathisch (actie en overleven) en parasympathisch (rust en herstel) zenuwstelsel te beïnvloeden. Je komt te weten wat stress juist is en wat de lichamelijke gevolgen zijn van langdurige blootstelling, waarom we ademen en wat de functie is van zuurstof (O2) en koolstofdioxide (CO2) en waarom je licht wordt in je hoofd als je hyperventileert. Vervolgens ervaar je wat de impact is van een goede ademhaling en hoe je hierover controle kan verwerven. Gedurende het traject worden er tijdens elke opleidingsdag verschillende oefeningen gedaan om zelf te voelen wat je ademhaling allemaal voor je kan betekenen zodat je nadien mensen vanuit je eigen ervaring kan begeleiden en adviseren. Je leert ook de werking van je nervus vagus te versterken (de langste zenuw in ons lichaam en de neurale snelweg tussen onze hersenen en ons lichaam) via ademhalingsoefeningen. 

Ademhalingsoefeningen worden vandaag toegepast door brandweerlui, special forces, topsporters, politici en bedrijfsleiders omdat ze een wetenschappelijk bewezen impact hebben op je lichaam en geest.

Voor zorgprofessionals, coaches, HR-medewerkers, leidinggevenden, (preventie)adviseurs en iedereen die anderen wil helpen om bewust te worden van ademhaling en om de kracht en effectiviteit van ademhaling te vergroten. De workshop veronderstelt geen specifieke voorkennis.

• Je ontwikkelt bewustwording van zowel je eigen als andermans ademhaling en leert hoe je dit kunt gebruiken om anderen te coachen in ademwerk.
• Je verwerft inzicht in de anatomie en fysiologie van het ademhalingsmechanisme en past dit toe in je coachingsessies.
• Je begrijpt de rol van zuurstof en koolstofdioxide in het lichaam en kunt uitleggen hoe deze het ademhalingsproces beïnvloeden.
• Je krijgt inzicht in de effecten van stress op het ademhalingspatroon en leert hoe je anderen begeleidt in het gebruik van ademhalingstechnieken om stress te reguleren.
• Je ontwikkelt vaardigheden om adempatronen bij anderen te observeren en analyseren, met aandacht voor veiligheid en contra-indicaties.
• Je leert diverse ademhalingstechnieken toepassen, zoals hartcoherentie, bewust verminderd ademen, verbonden ademhaling en Pranayama en je coacht anderen in het gebruik hiervan.
• Je begrijpt hoe emoties de ademhaling beïnvloeden en coacht anderen bij het gebruik van ademhaling om vastzittende emoties los te laten en te reguleren.
• Je leidt ademsessies en coacht deelnemers in het balanceren van het sympathisch en parasympathisch zenuwstelsel.
• Je leert een intakgesprek houden voor een ademcoaching en je leert ademhaling observeren.
• Je kan op een veilige manier gedragsveranderingen begeleiden door middel van ademhalingsoefeningen.

BLOK I: Kennismaking met ademen - bewustwording

Dag 1: Bewust worden van je eigen ademhaling en van elkaar

• Tijdens dag 1 wordt er verbinding gemaakt met elkaar, wordt er veiligheid gecreëerd en worden de deelnemers bewust van hun eigen ademhaling.  Je ontdekt als deelnemer wat stress is en hoe het komt dat het ademhalingscentrum anders gaat reageren tijdens stress maar ook hoe je je ademhaling kan inzetten om je stresssysteem te kalmeren.
• We staan stil bij de eigen ademhaling. Waarom ademen wij en wat gebeurt er in ons lichaam als we ademen? Wat is de functie van zuurstof en wat is de functie van koolstofdioxide? Wat is de zuurstof paradox? In- en uitademen, het lijkt eenvoudig en toch kunnen heel veel mensen hun ademhaling verbeteren. Mond- of neusademhaling, borst- of buikademhaling, veel of weinig ademen, diep of oppervlakkig, snel of traag, met of zonder adempauze?  Het maakt wel degelijk een groot verschil.

Dag 2: Overzicht van het ademlandschap en ervaringsgerichte oefeningen

• In vogelvlucht wordt het ademlandschap verkend via ervaringsgerichte oefeningen. Ademhalingsoefeningen maken het mogelijk om het sympathisch en het parasympathisch zenuwstelsel te beïnvloeden. Op die manier kan je je veerkracht verhogen en stress en burn-out voorkomen. Je kan inspelen op je hartritmevariabiliteit en je kan je hartcoherentie bevorderen.
• Er wordt aandacht besteed aan emoties en hun invloed op de ademhaling en hoe beweging en het gebruik van het lichaam een impact hebben op je ademhaling. Er wordt ingezoomd op de werking van het middenrif en de ademhalingsspieren en we staan stil bij het vergroten van het lichaamsbewustzijn.

BLOK II: Ademhalingstechnieken ervaren

Dag 3: Hartcoherentie

• Je komt te weten wat chronische hyperventilatie is, wat er op dat moment gebeurt met je ademhaling en hoe je hier mee kan omgaan. Je leert hoe cardio biofeedback werkt en welke biofeedbacktoestellen er op de markt zijn. Je verwerft inzicht in hartritmevariabiliteit en hartcoherentie en je leert dit te meten en te interpreteren.
• We doen samen de BOLT test en ontdekken wat deze test meet en wat je kan doen om je eigen BOLT-score te verbeteren. Je ervaart hoe je je ademhaling kan combineren met spierontspannende oefeningen.

Dag 4: De Buteyko methode

• Centraal staan verschillende technieken en oefeningen waarmee we onze ademhaling normaliseren en efficiënter maken.  Je komt te weten wat de Buteyko methode is, hoe ze werd ontwikkeld en hoe ze kan helpen om ontregelde adempatronen te herstellen.
• Je ontdekt hoe je, op een wetenschappelijk onderbouwde manier, ademhalingsoefeningen kan inzetten om je sportprestaties te optimaliseren, om je impact tijdens het spreken voor publiek te verhogen en wat de invloed is van voeding op je ademhaling.

Dag 5: Bewustwording van verband tussen ademen en emotie – verbonden ademhaling

• Je komt te weten hoe het komt dat de adem helpt om emoties te onderdrukken maar ook hoe je je ademhaling kan gebruiken om ze terug los te maken.
• Je verwerft inzicht in wat emoties zijn, wat hun functie is, hoe je adem je kan helpen om emoties te reguleren en hoe je vastzittende emoties weer ruimte kan geven. Theorie wordt afgewisseld met praktijk en je gaat aan de slag met ademtechnieken om trauma los te laten.

Dag 6: Ademen in verbinding

Al spelenderwijs word je je bewust van je staat van zijn in je adem en lichaam en ontdek je hoe je kan kiezen voor verandering en hoe je door meer ruimte te geven aan je ademhaling ook zelf meer plaats kan ervaren en innemen.

Je ervaart een ademsessie à la Wim Hof en eindigt in een ijsbad met jouw adem als leidraad en middel om te balanceren tussen spanning en ontspanning. Je begeleidt anderen in een ademsessie met je eigen adem als leidraad. 

BLOK III: Oefenen en reflectie

Dag 7: Interactief leren, integreren en kennismaking Pranayama

• De verschillende aangeleerde ademtechnieken worden verfijnd en onderling ingeoefend.  Eigen praktijkvoorbeelden en aandachtspunten worden in groep besproken en er volgen suggesties voor verdere praktijk. Je krijgt de mogelijkheid om vragen te stellen en om de leerstof te verankeren. 
• Stretchen van de ademhalingsspieren ter voorbereiding van enkele belangrijke Pranayama-ademhalingsoefeningen, de oorsprong van vele ademhalingstechnieken. Er wordt ook dieper ingezoomd op de anatomie van de ademhaling. 

Dag 8: Adviseren en coachen

• Doorheen het leertraject wordt aan de deelnemers gevraagd om leerpunten en successen bij te houden. Op dag 8 komen deze aan bod en worden realistische situaties gecreëerd met aandacht voor het houden van een intakegesprek, het observeren van de coachee, het meten van bepaalde parameters, het creëren van een veilige setting met aandacht voor contra-indicaties voor bepaalde ademhalingsoefeningen, het stellen van de juiste vragen en het succesvol aanleren van nieuwe gewoontes.
• Er wordt ingezoomd op de rol van ademcoach. Niet vanuit de theorie maar wel vanuit de praktijk met onmiddellijke feedback van deelnemers en begeleider. 

Dag 9: Proeve van bekwaamheid – leermoment

• Doorheen het opleidingstraject worden de deelnemers uitgenodigd tot het maken van leeropdrachten en praktijkopdrachten. Beide opdrachten monden uit in een individueel project. De proeve van bekwaamheid is een leermoment waarop de deelnemers hun individueel project voorstellen voor de andere deelnemers en begeleiders. 
• De proeve van bekwaamheid en certificatie wordt afgesloten met een gesprek waarin het verloop, het resultaat van de opdrachten en het doorlopen leerproces en de gemaakte keuzes besproken worden. 

• Tijdens de opleiding wordt gestart met het verwerven van inzicht in de werking van het ademhalingsstelsel. Op die manier wordt achteraf duidelijk wat de impact is van de verschillende oefeningen en kan je als coach je coachees beter begeleiden. 
• In de loop van het opleidingstraject krijgt elke deelnemer de mogelijkheid om individueel te proeven van wat de Alexandertechniek inhoudt. 
• Tijdens de verschillende delen oefen je constant zelf zodat je het geleerde onmiddellijk in praktijk kan brengen. Het zelf ervaren van ademwerk staat centraal zodat je je coachees vanuit eigen ervaring kan begeleiden.
• Op het einde van het leertraject maak je een individueel, haalbaar actieplan op waarmee je de volgende weken en maanden (of de rest van je leven!) aan de slag kan gaan zodat deze opleiding ook op langere termijn effect heeft.  
• Het traject is heel interactief met ruimte voor inbreng van eigen ervaringen en er is de mogelijkheid om ervaringen uit te wisselen met collega’s.
• Tussen de lesdagen door worden opdrachten meegegeven en wordt van de deelnemers verwacht dat ze participeren aan intervisies en dat ze aan de slag gaan met de geleerde oefeningen zowel bij zichzelf als bij anderen. 
• We werken met verschillende lesgevers, die allemaal als expert vanuit hun ervaring en kennis die dag het beste kunnen begeleiden. Daarnaast is er ook een centrale lesgever die het hele traject met de deelnemers samen beleeft.

• Hand-outs van de gebruikte slides.
• Een instructiekaart waarop een aantal ademhalingsoefeningen staan uitgelegd.
• Werkboekje Buteyko.
• Een literatuurlijst met interessante boeken over ademhaling.
• Boek: ‘Ademruimte. Hoe anders ademen je leven kan verbeteren’ van Veerle Dobbelaere
• Boek: ‘Blijven ademen. Hartcoherentie als antwoord op burn-out, hyperventilatie en stress’ van Katrien Geeraerts
• Boek: 'Anders ademen. Verhoog je veerkracht en wapen je tegen stress, burn-out en chronische hyperventilatie' van Dirk Heylen.

• Op deze pagina vind je meer informatie over het ruime aanbod train de trainer opleidingen van HRD Academy: Train the trainer opleidingen bij HRD Academy.
• Op deze webfiche vind je een overzicht van de coachopleidingen bij HRDA: Coach worden - Overzicht van coaching opleidingen bij HRD Academy

Opleidingspremie Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Dirk Heylen, oprichter en bezieler van TODI indoorduik- en belevingscentrum te Beringen, had reeds 15 jaar ervaring en expertise met ademhaling toen hij Spiras ademhalingsacademie oprichtte. Dirk ondervond zelf de voordelen van een goede ademhaling als duiker en vrijduiker en later ontdekte hij als stress en burn-out coach het belang van ademhaling bij het verhogen van veerkracht en het omgaan en voorkomen van stress en burn-out. Voorheen werkte hij als learning and development consultant bij AXA en Profondo en als adviseur voor Agoria, de werkgeversfederatie voor de technologische industrie. Spiras vertrekt vanuit een allesomvattende kijk op ademhalen en wil met haar wetenschappelijk onderbouwde kennis de gezondheid, de veerkracht en het welzijn van mensen verbeteren. Spiras is inmiddels uitgegroeid tot een netwerk van meer dan 10 ademcoaches, elk specialist in hun vakgebied rond ademhaling.

Veerle is naast actrice sinds 2009 ook professioneel gecertificeerd life & mental coach. Dit diploma behaalde ze vanuit haar passie voor mensen en hun gevoelens, gedrag en gedachten. Ze coacht mensen naar meer groei, meer veerkracht, meer rust en verbinding — of kortweg: meer ademruimte.  Als actrice leerde ze reeds het belang van goed ademen en na haar opleiding als coach verdiepte ze zich tevens in de kracht van ademen bij emoties en trauma. Ondertussen heeft ze al meer dan 1000 mensen gecoacht en staan er meer dan 10.000 coaching uren op haar teller.

Jerko is sinds 2001 een internationaal trainer, coach en keynote spreker in de bedrijfswereld. Hij is expert in communicatievaardigheden, time- en stress management, public speaking, emotionele intelligentie, mindset en change management. Daarnaast volgde hij vele opleidingen rond NLP, psycho-energetica, yoga teacher trainingen, Pranayama, soundhealing, natuurgeneeskunde etc. In al deze hoedanigheden is ademen een rode draad, zowel in zijn persoonlijk als professioneel leven. Voordat hij trainer/coach werd, was hij 16 jaar professioneel danser. Ook in die hoedanigheid was ademen een rode draad. 

Helga Willems is ademtrainer en –coach sinds 2010 en is expert in de Buteyko ademtechnieken. Dit is een methode die erop gericht is om rustiger en minder te leren ademen voor innerlijke rust, beter slapen, scherpere focus en meer energie.  Met 15 jaar ervaring in het ademvak, coacht ze deels mensen die fysieke klachten ondervinden van hun ademhaling, deels werkt ze met mensen die hun stress beter onder controle willen krijgen.  Daarnaast volgde ze bijkomende ademopleidingen zoals Oxygen Advantage, Mindful run en Breathology. 

Kaya heeft een achtergrond in theater, dans, clownerie, coachen, adem- en koudetraining en embodiment. Ze is vooral geïnteresseerd in hoe je - vanuit spelen en lichtheid - de ontspanning kan brengen die op zijn beurt weer een invloed heeft op de ademhaling die op zijn beurt weer het algemene welbevinden bevordert. En de adem gebruiken om die ruimte en lichtheid in te nemen. Ze gaat het niet ver zoeken en houdt het lekker dicht bij huis: bij jou en je lijf en hoe dat samenwerkt.

Dorine Mortelmans, een ervaren klassieke zangeres, ontdekte yoga tijdens haar studies en heeft sindsdien de kracht van yoga en ademhaling omarmd als essentieel voor haar zangpraktijk en haar zijn. Ze heeft haar kennis en ervaring verdiept door middel van verschillende cursussen, waaronder Yoga Teacher Training, The Science behind Pranayama, Breath is Life, Toumo. Naast het zingen, deelt ze haar passie voor yoga en ademhaling via privélessen en workshops. Zo motiveert ze ook anderen om de kracht van ademhaling te ontdekken en te benutten, zowel in zang als in het dagelijks leven.

Als danser had Helga altijd een grote interesse in het ademen en in de link tussen lichaam en geest, het grotere geheel. Dit bracht haar bij de Alexandertechniek waar ze zich in 1997 kwalificeerde als teacher. Een tijd combineerde ze de techniek samen met haar job als leerkracht lager onderwijs in een Freinetschool. Sinds 15 jaar geeft ze alleen nog individuele - en groepslessen Alexandertechniek. Dit doet ze aan het conservatorium van Antwerpen, IFSB, Antwerp Symphony Orchestra en in haar eigen praktijk te Leuven en Maasmechelen. Het verheugt haar telkens mensen te kunnen begeleiden naar meer vrijheid in denken, bewegen en ademen.