Viewpoints voor facilitatie

Viewpoints is oorspronkelijk een op ruimte en beweging gebaseerde pedagogie en artistieke praktijk, voorgesteld door de legendarische Amerikaanse kunstenares en pedagoge Mary Overlie (1946-2020). Overlie was geïnspireerd door het werk van de modernistische schilders Gennie en Robert DeWeese en vertoefde oa in het gezelschap van Michel Foucault, filosoof Robert Pirsig en componisten John Cage en Philip Glass.  Later reisde ze naar California om er meditatie, mindfulness en bewegingstheater te studeren.  

Dit alles leidde in 1978 tot de School for Movement Research and Construction waar Viewpoints - een door schilderkunst, meditatie en fluxus geïnspireerde bewegingstaal - het leven zag.

Viewpoints was Overlies levenswerk: een grammatica voor de analyse en exploratie van ruimtelijke verhoudingen, fysische vormgeving, tijd, emotie, bewegingsmechanica en lichaamstaal.  Een syntax voor facilitators, trainers, sociaal-pedagogen, dansers, acteurs en iedereen die met groepen werkt. 

In deze eendaagse inleiding exploreren we Viewpoints voor trainers en facilitators.

HRD Academy senior trainer Francis Laleman maakte naam met niet-conventionele facilitatietechnieken. Hij is actief in Azië en in Europa. Voor deze basisworkshop werkt hij met Viewpoints modellen van Mary Overlie zelf, aangevuld met werk van het Nine Years Chinese Theatre in Singapore, de Nieuw-Zeelandse pedagoge Alison East en de Indiase sociaal-pedagoog Astad Deboo (1947-2020).

Viewpoints is voor pedagogen, facilitators, trainers, coaches, therapeuten en iedereen die met groepen werkt.  Er is geen voorkennis noch speciale lichamelijke geschiktheid vereist ;-).

Viewpoints is een unieke en empirisch geattesteerde pedagogie om groepswerk te stroomlijnen. Dansen en acteren met Viewpoints legt de basis voor hoogstaande collectieve prestaties. Faciliteren met Viewpoints helpt je om de groep waarmee je werkt een eigen collectieve identiteit te geven, een fundament voor high-performance, zowel in het leerproces als op de werkvloer.

In Viewpoints voor facilitatie leer je hoe het facilitatiewerk en de interactie binnen en met groepen onvermijdelijk wordt beïnvloed door zes factoren ('viewpoints') en hoe je deze factoren actief en procatief kan inzetten om de interactie en dynamiek van je groep of team te optimaliseren. 

Een goede beheersing van Viewpoints draagt bij aan samenwerking, coördinatie en creativiteit. Viewpoints is daarmee één van de hoekstenen van 'high performing teams'.

In deze workshop leer je zelf met Viewpoints omgaan en hoe je via facilitatie Viewpoints kan inzetten in je werk.  Faciliteren met groepen rust op ten minste zes viewpoints: 

1. S (Space – Ruimte)
2. S (Shape – Vorm)
3. T (Time – Tijd)
4. E (Emotion – Gevoel)
5. M (Movement – Beweging)
6. S (Story – Verhaal)

Na een verkennende ronde leren we samen (van, met, onder elkaar) hoe we Viewpoints in onze professionele praktijk impactvol kunnen gebruiken. 

Deze workshop heeft een  focus op facilitatiewerk, maar we staan open voor uitwisseling met andere toepassingsvelden (pedagogie, onderwijs, social werk, leidinggeven).

1. Introductie

Kennismaking, inspiratie, opwarming.

2. Viewpoints

• S (Space): Fysische ruimte: de trainingslocatie, de kamer, de aankleding, de muren, ramen, deuren, kijklijnen. Opstellingen.  Mentale ruimte: het hart, het denken, het voelen. Plaats maken voor jezelf. Plaats maken voor anderen.  Plaats maken voor responsiviteit en dienstbaarheid.
• S (Shape): Fysische vorm: geometrie, topologie, semantiek, tekens, symbolen, lichamen.  Mentale vorm: vorm geven aan wat je voelt, vorm geven aan wat je raakt.
• T (Time): Tijd: duur, duurzaamheid, lengte, patronne, ritme, interpunctie, impulsen, herhaling, legato, pizzicato, da capo. Mentale tijd: vroeger, herinnering, verleden, vandaag, nu, toekomst, later. Ervoor, erna. Anticipatie, terugblik.
• E (Emotion): Emotie en gevoel: de negen 'rasas'. Aanwezigheid, boosheid, plezier, bedachtzaamheid, empathie, vervreemding, angst, houden-van, mededogen, gelijkgezindheid.
• M (Movement): Beweging: stappen, lopen, vallen, opstaan, botsen, raken, draaien, springen, vliegen, ademen, zuchten, blazen.  
• S (Story): Verhaal: logica, progressive, memorie, projectie, conclusive, allusive, waarheid, leugen, associatie, constructie, deconstructie.

 3. Verankering

Toepassing, impact, samen kijken, samen leren, collectief, coöperatie, groep.

• Op deze pagina vind je meer informatie over het ruime aanbod train de trainer opleidingen van HRD Academy: Train the trainer opleidingen bij HRD Academy.
• Op deze webfiche vind je een overzicht van de coachopleidingen bij HRDA: Coach worden - Overzicht van coaching opleidingen bij HRD Academy

Francis werkt al 45 jaar met mensen en groepen, kunst, en de natuur. Hij leest, schrijft, schildert, tuiniert, en speelt. Hij is een partner, minnaar, en vader. Maar het leerpad in al  deze dingen gaat over steile bergen en diepe dalen – en veel strepen heeft hij nog niet verdiend. Stiekem hoopt hij dat blijven spelen en reflectie de sleutels zijn, maar hij weet nog niet op welk slot precies die zullen passen. Waarschijnlijk is loslaten het echte geheim, maar daar is hij voorlopig nog niet zo goed in.

Francis is dus op weg, Ook letterlijk. Afkomstig uit de de klei in de polders langs de Noordzeekust, waar de meeuwen roepen en aan de horizon de zon op de krijtrotsen van Dover zingt, als een sirene. Bijna twintig jaar woonde, leerde en werkte hij hoog in de bergen van de Himalaya, in India, en in Sri Lanka. Hij keurde zichzelf af als Boeddhistische monnik - maar blijft op zoek naar de beste manier om studenten de wonderen van de Sanskrit en Paliliteratuur te helpen ontdekken. En schrijven. Ondertussen heeft Francis de eerste bladzijde geschreven van wel honderd ingebeelde boeken. Omhelzen wat niet kan is dus een levenskunst. En altijd weer spelen met wat misschien mogelijk is.

Het is in het sociaal werk, met andere afgekeurden en mislukkelingen, op straat en in de rijstvelden, dat Francis ontdekte dat kinderen veel liever en beter leren dan volwassenen. Geinspireerd door Rabindranath Tagore, Paolo Freire en Augusto Boal belandde Francis ten slotte in de wereld van niet-conventioneel leren, waarin hij snel een stevige internationale reputatie uitbouwde, eerst in India en later daarbuiten, eerst bij de “unteachables,”, daarna ook in de nette kantoren van het bedrijfsleven.

Francis woont in Singapore. Je vindt hem op de meest onwaarschijnlijke plekken: in een telecombedrijf, een rijstfabriek, op een vrachtschip, in een opvanghuis in Jakarta. Hij is lid van The Scrum Alliance en The Systemic Design Association, geeft les aan The London Scrum Academy, is adviseur bij People Before Patients. Hij reist nog steeds de wereld rond met workshops over leren leren, levenslessen, Boeddhistische systeemtheorie, OD, Design, UX, Scrum, Agile, en de kunst van het faciliteren.